Fijnstof door houtkachels

Kies voor je longen, stook niet op hout

Niemand wil ziek worden door de lucht die hij inademt. Of dat nu luchtvervuiling is uit verkeer, industrie of woonhuizen. Toch worden mensen ziek, ook door de rook uit open haarden en houtkachels. Het Longfonds wil dat voorkomen, vooral bij kwetsbare groepen. Goede maatregelen tegen gezondheidsschade ontbreken nog.

In oktober 2015 waarschuwden de Noordelijke GGD’en voor de ongezonde rook uit houtkachels: de gemeten hoeveelheid fijnstof overschrijdt regelmatig gezondheidsgrenzen en vormt een “serieuze verontreiniging”.

De uitstoot is net zo riskant als die van verkeer. Ook kankerverwekkende (PAK’s)-en giftige stoffen als VOS en koolmonoxide komen vrij bij de verbranding van hout. Bij het Longfonds vragen elk jaar tientallen mensen om advies. Met een miljoen houtkachels en een duurzaam imago van houtstook zal het gezondheidsrisico in Nederland toenemen. In december 2015 nam de Tweede Kamer een motie aan van Yasemin Cegerek (PvdA), die de regering vraagt om inzicht in de problemen en mogelijke oplossingen.

Iedereen loopt risico

Iedereen loopt een gezondheidsrisico bij houtstook, ook de stoker zelf. Vooral kwetsbare groepen als mensen met een longziekte, ouderen, kinderen, mensen met een hart- en vaatziekte krijgen eerder gezondheidsklachten door houtrook. Deze mensen kunnen benauwd worden, moeten veel hoesten of krijgen een verslechterde longfunctie. Bij hoge blootstellingen kunnen de klachten lang aanhouden, ook als het vuur uit is.

Uitzichtloze situaties

Longpatiënten die in de buurt wonen van bijvoorbeeld een houtkachel, kunnen zich niet beschermen tegen houtrook. De eigen woning zo afsluiten dat de rook niet binnendringt, is onmogelijk. En onwenselijk, want ventileren is juist nodig om de luchtkwaliteit binnenshuis gezond te houden. Op dit moment is er, ook wettelijk, geen goede bescherming tegen gezondheidsrisico’s door houtstook. Gedupeerden stuiten op onbegrip en onkunde, regelmatig ontstaan uitzichtloze situaties en burenruzies. De verklaring van het Longfonds over de risico’s van houtstook kan mensen helpen in hun gesprek met de buren. Maar er is meer nodig.

Maatregelen

Het Longfonds adviseert om geen hout te stoken en pleit voor strengere maatregelen om gezondheidsschade te voorkomen. Daarover spreekt het Longfonds nu met overheden en maatschappelijke partijen. Het Longfonds pleit bijvoorbeeld voor een stookverbod bij windstil weer en mist. Daarnaast is het hoog nodig dat er strengere regelgeving én handhaving komt voor kachels, brandstof en rookgasafvoer. Houtstook moet geen hoofdverwarming zijn van een woning.

Kies voor je eigen gezondheid en die van je buren, kies voor (sfeer)verwarming zonder uitstoot van schadelijke stoffen.

Bron: Longfonds